4.1.1

Grunnform orðskýringanna er það að fyrir eitt íslenskt orð er gefið eitt eða fleiri samsvarandi enskt orð.

háðung f (-ar)

shame, disgrace, ignominy

4.1.2

Stundum er hluti ensku þýðingarinnar hafður innan sviga, sem merkir að honum megi stundum sleppa:

kyn·þroska adj indecl

(sexually) mature

4.2.1

Til viðbótar enskum þýðingum á íslenskum uppflettiorðum koma oft orðasambönd, ýmist til að sýna sérstaka merkingu eða útskýra íslenska og enska málvenju. Þessi orðasambönd eru feitletruð og á eftir þeim kemur ensk þýðing:

fanta·brögð n pl

dirty tricks

beita ~um

hit below the belt

fern adj

four (of a type)

~ar buxur

four pairs of pants/(UK) trousers

4.2.2

Í þessari orðabók er fylgt þeirri íslensku reglu að nota karlkyn lýsingarorða og fornafna í útskýringum og orðasamböndum þar sem svo háttar. Þetta er eingöngu gert til þess að forðast rugling:

hugsa um e-n

care for sby, care to sby's needs

4.2.3

Í skýringum þar sem orðasambönd koma fyrir er merkið ~, (tilda), og ~~, (tvöföld tilda), notað sem stytting fyrir allt uppflettiorðið eða hluta af því. ~ er notuð til að tákna uppflettiorð sem ekki er skipt með skástriki:

iðinn adj

diligent, industrious

~ við kolann (= iðinn við kolann)

persevering

í·grip n pl

gera e-ð í ~um (= gera e-ð í ígripum)

do sth on the side

~ er líka notuð í stað þess hluta uppflettiorðsins sem er fyrir framan ská strikið:

ímugust/ur m

hafa ~ á e-m (= hafa ímugust á e-m)

dislike sby

~~ er notuð þegar uppflettiorði er skipt með skástriki en allt orðið á að koma fram í dæminu:

kynn/ast v refl (-tist, -st)

~~ e-m

get acquainted with sby, get to know sby

4.2.4

Svigar eru notaðir um þann hluta orðasambands sem valfrjálst er að nota og getur þess vegna fallið brott í ákveðnum tilvikum:

þol·rif n pl

reyna (á) ~in í e-m

put sby to the test

4.2.5

Skástrik er notað til að sýna val innan orðasambanda:

fisk/ur m (-s, -ar)

fish

e-ð/e-r er ekki upp á marga ~a

sth/sby is not up to much

7.1.1

Tölusettir liðir á eftir sögnum hefjast stundum á merkingu sem gefur til kynna hvaða málfræðilegt form sé þar að finna: impers merkir ópersónulegar sagnir, refl merkir miðmynd, pp lýsingarhátt þátíðar og prp lýsingarhátt nútíðar:

dett/a v (datt, duttu, dottið)

1. (hrapa) fall, drop

2. (missa fótanna) fall, stumble and fall

3. impers

mér ~ur e-ð í hug

sth occurs to me

það datt yfir mig

I was amazed…

Miðmyndarnotkun er oft sýnd með þessum hætti:

leita…

2. refl

~~st við

try

7.1.2

Þegar sögn stýrir mismunandi föllum í ólíkum merkingum er henni skipað samkvæmt því í flokka A. og B. Þegar sögn hefur verið þannig flokkuð bera frekari liðir merkingarnar C., D. o.s.frv.:

ausa v (dat/acc) (eys ; jós, jusu, ausið)

A. (dat) (taka með ausu) scoop, ladle

~ skömmum yfir e-n

pour abuse on sby

B. (acc)

1. (~ bát) bail

2.

~ barn vatni

baptize a child…

hen/da v (dat/acc) (-ti, -t)

A. (dat)

1. (kasta) throw

2. (fleygja) throw away, discard

B. (acc)

1. (grípa) catch

~~ e-ð á lofti

catch sth in midair

2. phrases

~~ reiður á e-u

grasp (the significance of) sth

~~ gaman að e-m

make fun of sby

C. impers

það ~ti mig

it happened to me

D. refl dash, rush

8.3.1

Talmálsorð og orðasambönd á íslensku eru að svo miklu leyti sem unnt reyndist þýdd með enskum orðum og samböndum sem hafa sams konar talmálsbrag.

8.3.2

Þegar íslensk orðasambönd eru þýdd með enskum orðatiltækjum sem hafa á sér talmálsbrag og eru ekki bókstaflegar þýðingar heldur eins konar snaranir eru ensku orðasamböndin afmörkuð með einföldum gæsalöppum:

fíl/a v (acc) (-aði)

~~ e-ð vel, ~~ e-ð í botn

‘be really into sth'

8.3.3

Engar sérstakar merkingar eru notaðar til að sýna slangur eða óformlega málnotkun.

8.3.4

Fornt eða skáldlegt orðfæri er algengara í daglegu máli á Íslandi en víða annars staðar. Þau orð eru merkt með poet.

fold f (-ar)

poet ground, land