Víglundar saga: a new edition based on UW-Madison Libraries Special Collections MS 140 (2007-10-09)
[Chapter 4]
Svá bar til at Haraldr konungr bauð út leiðangri, því hann ætlaði suðr með landi, ok vandaði konungr þessa ferð mjǫk af skipum ok mǫnnum. Ketill bóndi fekk konungi til handa báða syni sína ok með þeim mikit lið ok frítt, en sjálfr sat hann heima, því hann var þá hniginn af elli. Þegar konungr var albúinn, sigldi hann suðr með landi; en er hann kom í Rogaland, réð þar fyrir sá jarl er Eiríkr hét; hann var mikill hǫfðingi ok vinsæll af sínum mǫnnum. En þegar jarl fretti komu konungs, lét hann búa fagra veizlu með inum beztum fǫngum er hann kunni at fá. Til þessarar veizlu bauð hann konunginum með ǫllu sínu liði, því konungr gekk á land með allan sinn hóp, en jarl leiddi konung með allri hirð sinni til hallar. Allra handa hljóðfœri ok strengleika frǫmdu þeir, ok með þessum fagnaði leiddi jarl konung í sína hǫll; setjandi hann í hásæti. Var þar in ágætasta veizla, ok var konungr inn kátasti ok allir hans menn, því jarl sparði ekki at veita lengi með allri blíðu. Var þar inn bezti drykkr, ok urðu menn skjótt drukknir. Konungr setti þá sonu Ketils it næsta sér, ok hǫfðu þeir inn mesta sóma af konungi. At þeirri veizlu var konungr allglaðr bæði við jarl ok sína menn, því jarl stóð sjálfr frammi ok þjónaði at konungs borðum. Efldisk þá mikil gleði í hǫllunni. Skipaði konungr þeim brœðrum at gefa at drekka, en jarl setti hann í hásæti hjá sér, en þeir brœðr gerðu þegar sem konungr bauð. Fengu þeir mikla virðing fyrir sína hœverskliga þjónustu af ǫllum þeim sem í hǫllunni váru. Ok sem borð váru upptekin, lætr jarl fram bera góða gripi er hann valdi til at gefa konungi, ok ǫllum hans mǫnnum gaf hann nǫkkura góða gjǫf. En at enduðum þessum gjǫfum lét jarl fram bera eina hǫrpu. Hon var mjǫk glæsilig. Annarrhvárr hennar strengr var með rauða gull, en annarr ór hvítu silfri. Var þetta it ágætasta hljóðfœri. Seildisk konungr á móti hǫrpunni ok tók til at slá, en hon bar svá mikit hljóð ok fagrt at
allir undruðusk ok þóttusk ekki slíkt sét hafa eða heyrt. Þá mælti jarl til konungs: "Þat vilda ek, herra, at þér gengið með mér at skemmta yðr. Vil ek sýna yðr eigu mína úti ok inni, akra ok aldingarða." Konungr gerði sem jarl bað. Gekk hann at sjá ok leizk allvel á. Þeir gengu at einum eplagarði. Þar stóð einn fagr lundr með fríðu blómi ok fǫgrum eplum, en undir þeim lundi léku þrír sveinar. Þeir váru allir vænir ok vel búnir. Þeir sátu at tafli, ok léku tveir eigi til jafns við inn þriðja. Þóttusk þeir vanhaldnir verða ok rótuðu saman taflinu. Sá þykktisk er betr gekk ok sló sinn pústr hvárn þeira. Þeir réðusk nú hvártveggi ok tóku til glímu tveir við inn eina ok skakkaði ekki minna glíma þeira en taflbrǫgðin. Þá bað jarl þá at hætta ok vera sátta. Þeir gerðu svá ok tefldu síðan sem áðr. En konungr ok hans fylgð horfði á leik þeira ok þótti mikit gaman at því ok gengu eptir þat heim til hallar ok settisk konungr í hásæti. Þat var auðfundit at konungi fannsk mikit um inn unga mann, ok frétti jarl hvat sveinum þetta hefði verit. "Þeir eru synir mínir, herra," sagði jarl.
"Eiga þeir eina móður?" segir konungr. "Eigi er þat," sagði jarl. "Hvat hétu sveinarnir?" segir konungr. Jarl segir: "Sigmundr ok Helgi, en Þorgrímr inn þriði, ok er hann frillugetinn, en móðir hans var miklu fremri." Litlu síðar gengu sveinarnir þessir i hǫllina er fyrr sá þeir hjá lundinum. Gekk Þorgrímr síðast, því svá var um ǫnnur metorð þeira at hann var minnst metinn. Jarl kallar þá á sveinana ok bað þá ganga fyrir konung. Þeir gerðu svá. En er þeir komu fyrir hásætit, þá tók Þorgrímr sinni hendi hvárn þeira ok veik þeim frá sér ok gekk fram í milli þeira ok kvaddi svá konung ok hvarf til hans, en konungr tók sveininn brosandi ok setti hann niðr hjá sér ok frétti hann at móðurætt sinni, en hann kveðzk systurson Þóris ór Sogni hersis. Konungr renndi gullhringi af hendi sér ok gaf Þorgrími. Gekk Þorgrímr þá á brott ok aptr til brœðra sinna. En veizlan stóð með inni mestu sœmd allt þar til at konungr kvaðzk vilja heim halda. "En sakir stórmennsku þeirar er þú hefir oss sýnt, þá skaltu sjálfr kjósa þér laun af oss." Jarl varð glaðr við ok bað at konungr mundi taka af sér Þorgrím son
sinn, ok sagði sér þykkja þat betra, "því ǫll sú vinsemd at þér veitið mér, þá þykki mér þat miklu meira vert at þér gerið honum til heiðrs. En vilda ek því helzt, herra, at hann fœri til yðvar, at ek ann honum allra þeira mest." Konungr játar þá þessari bœn, ok fór síðan á brott ok Þorgrímr með honum. Var hann þegar inn mjúkasti í allri þjónustu við konung. Ǫfunduðu hann þegar margir konungs menn.
Text copyright © 2007 by Natalie Van Deusen. Copyright for the TEI markup is held by the Board of Regents of the University of Wisconsin System. All rights reserved.
This work may be copied freely by individuals for personal use, research, and teaching (including distribution to classes) as long as this statement of availability is included in the text. It may be linked to freely in Internet editions of all kinds, including for-profit works.
Scholars interested in changing or adding to this text by, for example, creating a new edition of the text (electronically or in print) with substantive editorial changes, must obtain the permission of the Editor and of the University of Wisconsin Libraries. They must do so whether the new publication will be made available at a cost or free of charge.