University of Wisconsin Digital Collections
Link to University of Wisconsin Digital Collections
Link to University of Wisconsin Digital Collections
Icelandic Online Dictionary and Readings

Sverrir Hólmarsson; Sanders, Christopher; Tucker, John / Íslensk-ensk orðabók (1989)

    [p. 33]  

Grammar

Introductory Comments

Icelandic is, like Russian, Latin, and Ancient Greek, a highly inflected language with extremely variable inflection patterns. As far as possible, every one of these patterns has been included here.

Nouns

The declensions of each noun can be worked out using the information given alongside the relevant headword in the dictionary and the notes that accompany the tables given here in the Grammar.

Adjectives

As in German and Old English, adjectives have both a strong and weak declension: different forms of the adjective are used depending on whether the thing or person referred is definite or indefinite (the red house rauða húsið; a red house rautt hús).

Pronouns

For pronouns, feminine and neuter singular forms and all the nominative plurals are given in the body of the dictionary alongside the headform which is the masculine nominative singular. In the case of personal pronouns these inflected forms also feature as independent headwords. In case of uncertainty, desired forms of any pronoun can be looked up in the tables provided here.

Verbs

It has not been possible to mention all the variations here, but the basic patterns are presented in detail. No special attention is given to the reflexive or middle-voice forms, which are characterized by the -st ending (e.g. the reflexive infinitive of bjóða is bjóðast).

Further reading

Readers who desire more information are referred to Isländische Grammatik by Bruno Kress (VEB Verlag Enzyklopädie, Leipzig 1982), A Course in Modern Icelandic by Jón Friðjónsson (Tímaritið Skák, Reykjavík 1978), Icelandic by Stefán Einarsson (The John Hopkins Press, Baltimore, 1949) and Íslensk beygingafræði – Isländische Formenlehre – Icelandic Inflections by Colin D. Thomson (Helmut Buske Verlag, Hamburg 1987).

Vowel changes

The following are the most common vowel changes encountered in the inflections of Icelandic nouns, adjectives, numerals, pronouns and verbs, and a reasonable familiarity with them is essential:

  [p. 34]  
A. In stressed syllables:
a – e fara – fer
telja – taldi
langur – lengri
á – æ þáttur – þættir
hár – hærri
fá – fær
skáru – skæri
ó – æ bróðir – bræður
bóndi – bændur
stór – stærri
ólu – æli
u – y ungur – yngri
buðu – byði
o – y sonur – synir
yrkja – orti
ú/jú/jó – ý kýr – kú
djúpur – dýpri
súpa – sýpur
ljúga – lýgur
bjóða – býður
a – ö hamar – hömrum
saga – sögur
fara – förum
ja – jö gjafir – gjöf
ö – e – a völlur – velli – vallar
faðir – föður – feður
maður – menn – mönnum
jö – i – ja fjörður – firði – fjarðar
o – e koma – kemur
sofa – sefur
ö – e sökkva – sekkur
dökkur – dekkri
é – já tré – trjáa
fé – fjár
B. In non-stressed syllables:
u – a söfnuður – safnaðar
ja – je byrjandi – byrjendur

Declension of Nouns

Masculine

Strong declension

1)    gen sg-s, nom pl-ar

sg pl sg pl sg pl
nom hestur hestar hamar hamrar læknir læknar
acc hest hesta hamar hamra lækni lækna
dat hesti hestum hamri hömrum lækni læknum
gen hests hesta hamars hamra læknis lækna
nom bíll bílar jökull jöklar himinn himnar
acc bíl bíla jökul jökla himin himna
dat bíl bílum jökli jöklum himni himnum
gen bíls bíla jökuls jökla himins himna

Like jökull: all bisyllabic masculines ending in -ll in nom (gen -ls).

Like læknir: all masculines ending in -ir in nom (pl -ar).



2)    gen sg-s/-jar, nom pl-ir

sg pl sg pl sg pl
nom gestur gestir dalur dalir bekkur bekkir
acc gest gesti dal dali bekk bekki
dat gesti gestum dal dölum bekk bekkjum
gen gests gesta dals dala bekkjar bekkja
  [p. 35]  

3)    gen sg-ar, nom pl-ir

sg pl sg pl sg pl
nom hlutur hlutir völlur vellir fjörður firðir
acc hlut hluti völl velli fjörð firði
dat hlut hlutum velli völlum firði fjörðum
gen hlutar hluta vallar valla fjarðar fjarða
nom þáttur þættir sonur synir söfnuður söfnuðir
acc þátt þætti son syni söfnuð söfnuði
dat þætti þáttum syni sonum söfnuði söfnuðum
gen þáttar þátta sonar sona safnaðar safnaða
nom fagnaður fagnaðir
acc fagnað fagnaði
dat fagnaði fögnuðum
gen fagnaðar fagnaða

Nouns ending in -aður have the vowel change like fagnaður (-a- > -u- in the dat pl, while those ending in -uður follow the pattern of söfnuður.



4)    Special cases:

sg pl sg pl sg pl
nom bróðir bræður faðir feður maður menn
acc bróður bræður föður feður mann menn
dat bróður bræðrum föður feðrum manni mönnum
gen bróður bræðra föður feðra manns manna
nom vetur vetur fingur fingur fótur fætur
acc vetur vetur fingur fingur fót fætur
dat vetri vetrum fingri fingrum fæti fótum
gen vetrar vetra fingurs fingra fótar fóta

Weak declension

5)    gen sg-a, nom pl-ar

sg pl sg pl sg pl
nom penni pennar banki bankar foringi foringjar
acc penna penna banka banka foringja foringja
dat penna pennum banka bönkum foringja foringjum
gen penna penna banka banka foringja foringja

6)    gen sg-a, nom pl-ur; gen sg-a, nom pl-ir

sg pl sg pl sg pl
nom byrjandi byrjendur bóndi bændur Dani Danir
acc byrjanda byrjendur bónda bændur Dana Dani
dat byrjanda byrjendum bónda bændum Dana Dönum
gen byrjanda byrjenda bónda bænda Dana Dana

Like byrjandi; all weak masculines ending in -andi. Dani and bóndi are special cases.

  [p. 36]  

Feminine

Strong declension

7)    gen sg and nom pl-ar/-jar/ -var/-r

sg pl sg pl sg pl
nom nál nálar ermi ermar kerling kerlingar
acc nál nálar ermi ermar kerlingu kerlingar
dat nál nálum ermi ermum kerlingu kerlingum
gen nálar nála ermar erma kerlingar kerlinga
nom ey eyjar stöð stöðvar á ár
acc ey eyjar stöð stöðvar á ár
dat ey eyjum stöð stöðvum á ám
gen eyjar eyja stöðvar stöðva ár áa

Feminine nouns ending in -i which take -ar in the gen sg are declined as ermi while those ending in -ing/-ung and proper names are declined like kerling.

8)    gen sg-ar, nom pl-ir

sg pl sg pl sg pl
nom höfn hafnir gjöf gjafir verslun verslanir
acc höfn hafnir gjöf gjafir verslun verslanir
dat höfn höfnum gjöf gjöfum verslun verslunum
gen hafnar hafna gjafar gjafa verslunar verslana

All nouns with the suffix -un are declined like verslun.

9)    gen sg-ar, nom pl-ur/-r

sg pl sg pl sg pl
nom bók bækur rönd rendur tær
acc bók bækur rönd rendur tær
dat bók bókum rönd röndum tám
gen bókar bóka randar randa táar táa

10)    gen sg-ur/-r/-ar, nom pl-ur/-r/-

sg pl sg pl sg pl sg pl
nom vík víkur móðir mæður kýr kýr mús mýs
acc vík víkur móður mæður kýr mús mýs
dat vík víkum móður mæðrum kúm mús músum
gen víkur víka móður mæðra kýr kúa músar músa

móðir has no vowel change in the sg forms, while in the pl the vowel change is universal. dóttir and systir follow the same pattern but the latter has no change in the vowel; like mús is lús.

Weak declension

11)    gen sg-u, nom pl-ur

sg pl sg pl sg pl
nom saga sögur kirkja kirkjur amma ömmur
acc sögu sögur kirkju kirkjur ömmu ömmur
dat sögu sögum kirkju kirkjum ömmu ömmum
gen sögu sagna kirkju kirkna ömmu amma

The presence or absence of -n- in the gen pl is partly independent of the stem.

  [p. 37]  

12)    gen sg-i, nom pl-ar/-ir.

sg pl sg pl
nom lygi lygar ævi ævir
acc lygi lygar ævi ævir
dat lygi lygum ævi ævum
gen lygi lyga ævi æva

Neuter

Strong declension

13)    gen sg-s, nom pl-

sg pl sg pl sg pl
nom barn börn tré tré kyn kyn
acc barn börn tré tré kyn kyn
dat barni börnum tré trjám kyni kynjum
gen barns barna trés trjáa kyns kynja
nom högg högg hreiður hreiður hundrað hundruð
acc högg högg hreiður hreiður hundrað hundruð
dat höggi höggum hreiðri hreiðrum hundraði hundruðum
gen höggs högga hreiðurs hreiðra hundraðs hundraða
nom kvæði kvæði ríki ríki
acc kvæði kvæði ríki ríki
dat kvæði kvæðum ríki ríkjum
gen kvæðis kvæða ríkis ríkja

Weak declension

14)    gen sg-a, nom pl-u

sg pl sg pl
nom hjarta hjörtu firma firmu
acc hjarta hjörtu firma firmu
dat hjarta hjörtum firma firmum
gen hjarta hjartna firma firma

The Suffixed Article

Masculine

sg pl sg pl
nom hestur-inn hestar-nir penni-nn pennar-nir
acc hest-inn hesta-na penna-nn penna-na
dat hesti-num hestu-num penna-num pennu-num
gen hests-ins hesta-nna penna-ns penna-nna

Feminine

sg pl sg pl
nom nál-in nálar-nar saga-n sögur-nar
acc nál-ina nálar-nar sögu-na sögur-nar
dat nál-inni nálu-num sögu-nni sögu-num
gen nálar-innar nála-nna sögu-nnar sagna-nna
  [p. 38]  

Neuter

sg pl sg pl
nom barn-ið börn-in hjarta-ð hjörtu-n
acc barn-ið börn-in hjarta-ð hjörtu-n
dat barni-nu börnu-num hjarta-nu hjörtu-num
gen barns-ins barna-nna hjarta-ns hjartna-nna

Declension and Comparison of Adjectives

Strong declension

sg pl
m f n m f n
nom ríkur rík ríkt ríkir ríkar rík
acc ríkan ríka ríkt ríka ríkar rík
dat ríkum ríkri ríku ríkum ríkum ríkum
gen ríks ríkrar ríks ríkra ríkra ríkra
nom langur löng langt langir langar löng
acc langan langa langt langa langar löng
dat löngum langri löngu löngum löngum löngum
gen langs langrar langs langra langra langra
nom hár hátt háir háar
acc háan háa hátt háa háar
dat háum hárri háu háum háum háum
gen hás hárrar hás hárra hárra hárra
nom fagur fögur fagurt fagrir fagrar fögur
acc fagran fagra fagurt fagra fagrar fögur
dat fögrum fagurri fögru fögrum fögrum fögrum
gen fagurs fagurrar fagurs fagurra fagurra fagurra

Most adjectives are declined like ríkur and langur. Adjective stems lose the final -d or of a consonant cluster in the n sg, nom + acc (e.g. blindur $$am blint, harður $$am hart).

If the stem ends with a vowel + ð, the is assimilated with the -t (e.g. glaður $$am glatt), while a vowel + dd is assimilated as -tt (e.g. saddur $$am satt).

Adjectives containing the tense vowels /-jó/ are declined as hár, while those ending in -ur are declined like fagur (e.g. bitur, dapur, digur, lipur, magur, snotur, vitur).

sg pl
m f n m f n
nom heill heil heilt heilir heilar heil
acc heilan heila heilt heila heilar heil
dat heilum heilli heilu heilum heilum heilum
gen heils heillar heils heilla heilla heilla
nom beinn bein beint beinir beinar bein
acc beinan beina beint beina beinar bein
dat beinum beinni beinu beinum beinum beinum
gen beins beinnar beins beinna beinna beinna
  [p. 39]  

Adjectives ending in -ll and -nn (apart from gamall, einsamall, lítill, mikill, and adjectives (esp.past participles) ending in -inn) are declined like heill and beinn.

sg pl
m f n m f n
nom gamall gömul gamalt gamlir gamlar gömul
acc gamlan gamla gamalt gamla gamlar gömul
dat gömlum gamalli gömlu gömlum gömlum gömlum
gen gamals gamallar gamals gamalla gamalla gamalla
nom lítill lítil lítið litlir litlar lítil
acc lítinn litla lítið litla litlar lítil
dat litlum lítilli litlu litlum litlum litlum
gen lítils lítillar lítils lítilla lítilla lítilla

einsamall is declined like gamall. mikill is declined like lítill, but without changes in the vowel.

nom nýr nýtt nýir nýjar
acc nýjan nýja nýtt nýja nýjar
dat nýjum nýrri nýju nýjum nýjum nýjum
gen nýs nýrrar nýs nýrra nýrra nýrra

All adjectives with nom m sg ending in -ýr and -sær are declined like nýr, as is miður (f mið, n mitt) except that the nom m pl has the form miðjir.

sg pl
m f n m f n
nom boginn bogin bogið bognir bognar bogin
acc boginn bogna bogið bogna bognar bogin
dat bognum boginni bognu bognum bognum bognum
gen bogins boginnar bogins boginna boginna boginna
nom barinn barin barið barðir barðar barin
acc barinn barða barið barða barðar barin
dat börðum barinni börðu börðum börðum börðum
gen barins barinnar barins barinna barinna barinna
nom talinn talin talið taldir taldar talin
acc talinn talda talið talda taldar talin
dat töldum talinni töldu töldum töldum töldum
gen talins talinnar talins talinna talinna talinna
nom þakinn þakin þakið þaktir þaktar þakin
acc þakinn þakta þakið þakta þaktar þakin
dat þöktum þakinni þöktu þöktum þöktum þöktum
gen þakins þakinnar þakins þakinna þakinna þakinna

Adjectives ending in -inn and the past participles of the strong verbs are declined like boginn, while the past participles of weak verbs with the ending -inn are declined like barinn (those that have -ð- in the preterite), like talinn (those that have -d- in the preterite), and like þakinn (those that have -t- in the preterite).

Weak declension

The weak form of the nom m sg is obtained by dropping the -r of the strong form of the nom m pl, e.g. langir > langi.

  [p. 40]  
sg pl
m f n
nom langi langa langa löngu
acc langa löngu langa löngu
dat langa löngu langa löngu
gen langa löngu langa löngu

Comparatives are always inflected as weak adjectives (e.g. langur: all cases in m sg and f sg lengri, n sg lengra, pl (m, f, n) in all cases lengri.

Comparison

comp-ari, superl-astur.

pos comp superl
glaður glaðari glaðastur
ríkur ríkari ríkastur
heiðinn heiðnari heiðnastur
kraminn kramdari kramdastur
dapur daprari daprastur

The vast majority of adjectives form their comparatives and superlatives in this way.

comp-ri, superl-astur.

pos comp superl
skemmtilegur skemmtilegri skemmtilegastur
sljór sljórri sljóastur
nýr nýrri nýjastur
heill heilli heilastur
hreinn hreinni hreinastur

The comparative -r is assimilated and disappears in adjectives whose nom m sg ends in -ll or -nn such as heill. Adjectives ending in -legur/-ugur, -ull, and -á-, -é-, -í-, -ú-, -ý-, -æ-, -ei-, followed by -ll/-nn form their comparatives and superlatives as above.

comp-ri, superl-stur

pos comp superl
langur lengri lengstur
hár hærri hæstur
stór stærri stærstur
ungur yngri yngstur
dökkur dekkri dekkstur

Only a handful of adjectives form their comparatives and superlatives in this way.

A few comparatives and superlatives are derived from a separate stem:

pos comp superl
gamall eldri elstur
góður betri bestur
lítill minni minnstur
margur fleiri flestur
mikill meiri mestur
illur verri verstur
  [p. 41]  

Numbers

cardinal ordinal cardinal ordinal
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
einn
tveir
þrír
fjórir
fimm
sex
sjö
átta
níu
tíu
ellefu
tólf
þrettán
fjórtán
fimmtán
sextán
sautján
(seytján)
fyrsti
annar
þriðji
fjórði
fimmti
sjötti
sjöundi
áttundi
níundi
tíundi
ellefti
tólfti
þrettándi
fjórtándi
fimmtándi
sextándi
sautjándi
(seytjándi)
18
19
20
21
30
40
50
60
70
80
90
100
101
200
1000
2000
átján
nítján
tuttugu
tuttugu og einn
þrjátíu
fjörutíu
fimmtíu
sextíu
sjötíu
áttatíu
níutíu
hundrað
hundrað og einn
tvö hundruð
þúsund
tvö þúsund
átjándi
nítjándi
tuttugasti
tuttugasti og fyrsti
þrítugasti
fertugasti
fimmtugasti
sextugasti
sjötugasti
áttugasti
nítugasti
hundraðasti
hundraðasti og fyrsti
tvöhundruðasti
þúsundasti
tvöþúsundasti

Declension of cardinal numbers

sg pl
m f n m f n
nom einn ein eitt einir einar ein
acc einn eina eitt eina einar ein
dat einum einni einu einum einum einum
gen eins einnar eins einna einna einna
pl
nom tveir tvær tvö þrír þrjár þrjú
acc tvo tvær tvö þrjá þrjár þrjú
dat tveim(ur) tveim(ur) tveim(ur) þrem(ur) þrem(ur) þrem(ur)
gen tveggja tveggja tveggja þriggja þriggja þriggja
nom fjórir fjórar fjögur
acc fjóra fjórar fjögur
dat fjórum fjórum fjórum
gen fjögurra fjögurra fjögurra

The unexpected plural of einn (einir, einar, ein) can be glossed as a couple. The numbers following have only the plural form. Numbers higher than four are indeclinable. The plural of hundrað is hundruð while that of þúsund is the same as the singular.

Declension of ordinal numbers

fyrsti and the ordinal numbers from þriðji on are declined as weak adjectives. annar has a special declension:

  [p. 42]  
sg pl
m f n m f n
nom annar önnur annað aðrir aðrar önnur
acc annan aðra annað aðra aðrar önnur
dat öðrum annarri öðru öðrum öðrum öðrum
gen annars annarrar annars annarra annarra annarra

Declension of Pronouns

Personal pronouns

1st person 2nd person
sg pl pl sg pl pl
(formal) (formal)
nom ég við vér þú þið þér
acc mig okkur oss þig ykkur yður
dat mér okkur oss þér ykkur yður
gen mín okkar vor þín ykkar yðar
3rd person Reflexive
sg pl
m f n m f n
nom hann hún það þeir þær þau nom -
acc hann hana það þá þær þau acc sig
dat honum henni því þeim þeim þeim dat sér
gen hans hennar þess þeirra þeirra þeirra gen sín

Possessive pronouns

sg pl
m f n m f n
nom minn mín mitt mínir mínar mín
acc minn mína mitt mína mínar mín
dat mínum minni mínu mínum mínum mínum
gen míns minnar míns minna minna minna
nom vor vor vort vorir vorar vor
acc vorn vora vort vora vorar vor
dat vorum vorri voru vorum vorum vorum
gen vors vorrar vors vorra vorra vorra

þinn and sinn are declined as minn. The only other possessive pronouns are the indeclinable genitives of the personal pronouns, hans, hennar, þess; okkar, ykkar, (yðar), þeirra. These are used when the subject of the sentence and the antecedent of the possessive are not the same.

  [p. 43]  

Demonstrative pronouns

sg pl
m f n m f n
nom það þeir þær þau
acc þann þá það þá þær þau
dat þeim þeirri því þeim þeim þeim
gen þess þeirrar þess þeirra þeirra þeirra
nom þessi þessi þetta þessir þessar þessi
acc þennan þessa þetta þessa þessar þessi
dat þessum þessari þessu þessum þessum þessum
gen þessa þessarar þessa þessara þessara þessara
nom hinn hin hitt hinir hinar hin
acc hinn hina hitt hina hinar hin
dat hinum hinni hinu hinum hinum hinum
gen hins hinnar hins hinna hinna hinna

hinn as a definite article is declined as above, but has hið in the nom n sg and nom.

Interrogative pronouns

sg pl
m f n m f n
nom hver hver hvað hverjir hverjar hver
hvert
acc hvern hverja hvað hverja hverjar hver
hvert
dat hverjum hverri hverju hverjum hverjum hverjum
gen hvers hverrar hvers hverra hverra hverra

hvað is used when the antecedent is a noun and means what. hvert is used in place of an adjective and is glossed as which. While hver means who or which of many, hvor (hvor, hvort) means who or which of the two. The latter is declined like the possessive pronoun vor.

Indefinite pronouns

sg pl
m f n m f n
nom nokkur nokkur nokkuð nokkrir nokkrar nokkur
nokkurt
acc nokkurn nokkra nokkuð nokkra nokkrar nokkur
nokkurt
dat nokkrum nokkurri nokkru nokkrum nokkrum nokkrum
gen nokkurs nokkurrar nokkurs nokkurra nokkurra nokkurra
nom enginn engin ekkert engir engar engin
acc engan enga ekkert enga engar engin
dat engum engri engu engum engum engum
gen einskis engrar einskis engra engra engra   [p. 44]  
nom ýmis ýmis ýmist ýmsir ýmsar ýmis
acc ýmsan ýmsa ýmist ýmsa ýmsar ýmis
dat ýmsum ýmissi ýmsu ýmsum ýmsum ýmsum
gen ýmiss ýmissar ýmiss ýmissa ýmissa ýmissa
nom báðir báðar bæði
acc báða báðar bæði
dat báðum báðum báðum
gen beggja beggja beggja

nokkuð is used in place of a noun and means something while the adjectival variant nokkurt means some or any. einhver is declined like the interrogative pronoun hver. neinn is declined like the number einn.

Conjugation of Verbs

Weak verbs

(preterite formed with -aði, -ði, -di, -ti)

Class 1: 1st pers pres sg indic ending in -a; infinitive ending in -a, -ja, -va; any type of stem vowel; preterite formed with -aði, pp with -að.

kalla
pres indic pres subj pret indic and subj
sg 1st kalla kalli kallaði
2nd kallar kallir kallaðir
3rd kallar kalli kallaði
pl 1st köllum köllum kölluðum
2nd kallið kallið kölluðuð
3rd kalla kalli kölluðu
imperative participles
sg 2nd kallaðu prp kallandi
pl 2nd kallið pp kallað

Class 2: 1st pers pres sg indic ending in -i (no ending when infinitive ends in : ná > næ). Infinitive endings in -a (or -ja after g and k) or . Preterite formed in the sg with -ði, -di, -ti, pp with -t or -að.

gera, leigja, vaka
pres indic pres subj pret indic and subj
sg 1st geri geri gerði
2nd gerir gerir gerðir
3rd gerir geri gerði
pl 1st gerum gerum gerðum
2nd gerið gerið gerðuð
3rd gera geri gerðu   [p. 45]  
imperative participles
sg 1st gerðu prp gerandi
pl 2nd gerið pp gert
pres indic pres subj pret indic and subj
sg 1st leigi leigi leigði
2nd leigir leigir leigðir
3rd leigir leigi leigði
pl 1st leigjum leigjum leigðum
2nd leigið leigið leigðuð
3rd leigja leigi leigðu
imperative participles
sg 1st leigðu prp leigjandi
pl 2nd leigið pp leigt
pres indic pres subj pret indic pret subj
sg 1st vaki vaki vakti vekti
2nd vakir vakir vaktir vektir
3rd vakir vaki vakti vekti
pl 1st vökum vökum vöktum vektum
2nd vakið vakið vöktuð vektuð
3rd vaka vaki vöktu vektu
imperative participles
sg 2nd vaktu prp vakandi
pl 2nd vakið pp vakað
The pres indic of hafa forms a special case:
sg 1st hef
2nd hefur
3rd hefur
pl 1st höfum
2nd hafið
3rd hafa

Also belonging to this class are verbs with vowel change in the infinitive and pres indic: segja (sagði, sagt) ég segi, við segjum; and þegja (þagði, þagað) ég þegi, við þegjum. Some verbs of this type have vowel change only in the pres sg indic and not in the infinitive: hafa (hafði, haft) ég hef, and þvo (þvoði, þvegið) ég þvæ, við þvoum. A few verbs with final consonants in the stem take -t to form the pp: haft, horft, keypt (kaupa), sagt.

Class 3: There is no ending in 1st pers pres sg indic and the infinitive ends in -ja; vowel change in the infinitive and in the entire present tense.

telja, spyrja
pres indic pres subj pret indic pret subj
sg 1st tel telji taldi teldi
2nd telur teljir taldir teldir
3rd telur telji taldi teldi   [p. 46]  
pl 1st teljum teljum töldum teldum
2nd teljið teljið tölduð telduð
3rd telja telji töldu teldu
sg 1st spyr spyrji spurði spyrði
2nd spyrð spyrjir spurðir spyrðir
3rd spyr spyrji spurði spyrði
pl 1st spyrjum spyrjum spurðum spyrðum
2nd spyrjið spyrjið spurðuð spyrðuð
3rd spyrja spyrji spurðu spyrðu
imperative participles
pl 2nd teldu prp teljandi
spyrðu/spurðu spyrjandi
pl 3rd teljið pp talið
spyrjið spurt

Preterite subjunctive of weak verbs

The preterite subjunctive of weak verbs is formed as follows: For verbs of Class 1 and 2 the preterite subjunctive has the same vowel as the preterite indicative. The main exceptions are the following:

duga dygði
flá flæði
hafa hefði
næði
segja segði
sækja sækti
tolla tylldi
trúa tryði
ugga yggði
una yndi
vaka vekti
yrkja orti
þegja þegði
þola þyldi
þora þyrði
þvo þvægi/þvæði
þykja þætti

Verbs of Class 3 form their preterite subjunctive with the vowel of the pres sg, (tel), teldi.

Strong verbs

The classes of strong verbs are differentiated by changes in the vowel. Verb endings are the same as in Class 3 of weak verbs with the exception of the 2nd and 3rd pers sg pres indic, where the endings depend on the final letter in the stem; pp ends in -ið.

bíta
pres indic pres subj pret indic pret subj
sg 1st bít bíti beit biti
2nd bítur bítir beist bitir
3rd bítur bíti beit biti   [p. 47]  
pl 1st bítum bítum bitum bitum
2nd bítið bítið bituð bituð
3rd bíta bíti bitu bitu
imperative particip
sg 2nd bíttu prp bítandi
pl 2nd bítið pp bitið

All strong verbs whose stems end in consonants (other than -n, -r, -s, -x) have the same endings as bíta. Verbs with stems ending in -r, -s, -n and -x or that end in a vowel do not follow this rule and are conjugated as follows:

bera kjósa skína vaxa
sg 1st ber kýs skín vex
2nd berð kýst skín vex færð
3rd ber kýs skín vex fær

Seven classes of vowel change

In the following table the 1st pers pres indic is given only where the stem vowel differs from that in the infinitive (i.e. where change occurs).

infinitive pres sg pret sg pret pl pp
1 class bíta - beit bitu bitið
2 class bjóða býður bauð buðu boðið
ljúga lýgur laug lugu logið
súpa sýpur saup supu sopið
3 class bresta - brast brustu brostið
finna - fann fundu fundið
gjalda geldur galt guldu goldið
4 class skera - skar skáru skorið
nema - nam námu numið
5 class drepa - drap drápu drepið
sitja - sat sátu setið
6 class ala elur ól ólu alið
7 class falla fellur féll féllu fallið
láta lætur lét létu látið
auka eykur jók juku aukið
leika - lék léku leikið

The vowel changes are given alongside the relevant headword in the dictionary.

Preterite subjunctive of strong verbs

The preterite subjunctive of strong verbs is formed on the basis of the 1st pers plur pret indic with vowel changes (no vowel change for the first gradation).

1: vowel unchanged: biti.
2:   on the basis of u: byði, lygi, sypi.
3: brysti, fyndi.
4: -                    á: skæri, næmi.
5: - dræpi, sæti.
6: -                    ó: æli.
7: -                    u: yki, jyki or with vowel unchanged: félli, léti, léki.
  [p. 48]  

Verbs with irregular present tense

These verbs are declined irregularly only in the present tense. Pret indic and subjunctive forms have the same endings as weak verbs, and so only the 1st pers sg indic (or subjunctive where there is no indicative) of the preterite is given. Only vera is irregular in the preterite as well as in the subjunctive of the present tense.

pres
eiga 1st sg á 1st pl eigum
2nd átt 2nd eigið
3rd á 3rd eiga
mega 1st sg 1st pl megum
2nd mátt 2nd megið
3rd 3rd mega
kunna 1st sg kann 1st pl kunnum
2nd kannt 2nd kunnið
3nd kann 3rd kunna
unna when it means to love it is declined as kunna, when it means to allow the pp becomes unnt.
þurfa 1st sg þarf 1st pl þurfum
2nd þarft 2nd þurfið
3rd þarf 3rd þurfa
muna 1st sg man 1st pl munum
2nd manst 2nd munið
3rd man 3rd muna
munu 1st sg mun 1st pl munum
2nd munt 2nd munuð
3rd mun 3rd munu subj myndi
skulu 1st sg skal 1st pl skulum
2nd skalt 2nd skuluð
3rd skal 3rd skulu subj skyldi
vilja 1st sg vil 1st pl viljum
2nd vilt 2nd viljið
3rd vill 3rd vilja
vita 1st sg veit 1st pl vitum
2nd veist 2nd vitið
3rd veit 3rd vita
valda 1st sg veld 1st pl völdum
2nd veldur 2nd valdið
3rd veldur 3rd valda   [p. 49]  
vera 1st sg er 1st pl erum
2nd ert 2nd eruð
3rd er 3rd eru
pret indic
1st sg var 1st pl vorum
2nd varst 2nd voruð
3rd var 3rd voru
pres subj
1st sg 1st pl séum
2nd sért 2nd séuð
3rd 3rd séu
pret subj
1st sg væri 1st pl værum
2nd værir 2nd væruð
3rd væri 3rd væru

Go up to Top of Page